SÜLEYMAN KARACA
D??i?leri Bakan? Ahmet Davuto?lu, Selçuk Üniversitesi Alaaddin Keykubat Yerle?kesi Süleyman Demirel Kültür Merkezi'nde düzenlenen ''Küresel Güç: Türkiye'' konulu konferansta yapt??? konu?mada,
Türkiye'nin büyük güç olmas? için olmazsa olmazlar? aç?klad?ktan sonra, her Türk insan?n?n hayallerini süsleyen bir özlemi “Bu topraklar bizden sorulur” diye noktal?yor.
Konuya ili?kin, 16 May?s 2009 tarihli bir haber analizde Türkiye’nin bölgesel güç olman?n ötesini hedefleyen küresel güç olma yolundaki çabalar?n?n anlat?m? aras?nda Say?n Davuto?lu’ndan nakledilen bir anekdot, tüm yal?nl???na kar??n çok bilgece bir gerçekli?in derinli?ini, Davuto?lu’nun “Stratejik Derinlik” teorisini nas?l temellendirdi?i konusunu aç?k bir formülle hepimizin önüne koymakta.. yeter ki, bu anekdotun alt?n? dolduracak birikimimiz ve vizyonumuz olsun, gerisi çok aç?k ve ayd?nl?k.
Türkiye'nin geçen y?l 151 oy alarak BM Güvenlik Konseyi'ne seçildi?ini belirten Davuto?lu, 151 ülkenin Türkiye'ye verdi?i deste?in alt?nda, bu ülkelerin, Türkiye'nin dünyada adaletin, güvenli?in, özgürlü?ün, küresel ?s?nma dahil tüm meselelerin sözcülü?ünü yapaca??na inan?yor olmalar?n?n yatt???n? vurgulad??? ifade edildikten sonra, analizde nakledilen, çok önemsedi?im bu anekdotu aynen al?nt?l?yorum:
“Burada kendimize olan güvenimizi ortaya koymam?z önemli etken oldu. Öz güveni olmayanlar kendinde tarihi ?ekillendirme kudreti bulamaz. O öz güveni sa?layan zemin ise Konya'dan, Sivas'tan, ?stanbul'dan ç?k?yor. Ben küçükken babaannem maniler okurdu, 'Horasan'd?r bizim ilimiz, ?sfahan'dan geçti yolumuz' der, bu rüyay?, bu türküyü tekrar ederdi. Bize de 'o?lunla ordu, k?z?nla oba olas?n' diye dua ederdi. Makedonya'n?n da?lar?nda kar??la?t???m?z Türk’lerin konu?malar?, t?pk? benim memleketim olan Konya'n?n Ta?kent ilçesindeki yaylalarda ya?ayanlarla ayn?. 'Bizi buraya b?rakt?lar, bu da?lar? bekliyoruz' diyorlar. Mevlana bu topraklarda tesadüfen yeti?medi. BM Güvenlik Konseyi'nde 151 oy almam?z?n ard?ndaki bilinç, ya annelerimizin, ninelerimizin etti?i dualar, ya o da?lar? bekleme bilinci ta??yan insanlard?r. Biz onlardan güç al?yoruz” diyor.
Say?n Davuto?lu’nun kendine dayanak ald??? mant?k dokusuna da, y?llard?r gölge bakan olarak imzas?n? okuyabildi?imiz aç?l?mlara da akl? ba??nda bir insan?n itiraz etmesini mümkün görmüyorum. Mevcut iktidar?n muhalifleri de muvaf?klar? da san?r?m içten içe bundan k?vanç duyuyorlard?r. Bu sebeple politikac?lar?m?z?n iç siyaset kayg?s?yla dillendirdikleri ele?tirilerinin gerçek dü?ünceleri oldu?unu sanm?yorum. ?ayet yan?l?yorsam, ve muhalefet, d?? politika konusunda ele?tirip dillendirdi?i argümanlara inan?yorsa, gerçekten vahim bir durumla kar?? kar??ya oldu?umuz gerçe?i, dü?ünen zihinlerde sanc?l? burkuntulara sebep olacak boyutlara ula?m?? demektir. O takdirde, akl? selim sahibi her Türk vatanda??na dü?en, vaz geçilemez birinci ödev olarak, “Allah, bunlara iktidar nasip etmesin” diye hem sözlü hem de fiili duada bulunmaktan ba?ka bir seçenek kalm?yor.
Her ne ise, bu yaz?da as?l konum bu de?il; kamuoyunu ayd?nlatma misyonunu üstlenmi? her kesimden insan?m?z?n özellikle ve özenle üzerinde dü?ünmesi gereken d??a dönük iki olguya dikkat çekmek istiyorum. A??rl?kl? olarak, Türkiye’nin d??a bakan yüzünü ilgilendirdi?i için, d?? politik aç?l?mlardan bu iki koynu gündemdeki yerini kaybetmemeli diye dü?ünüyorum. Türk d?? politikas?n?n ve bu politikan?n daha geni? iç yans?malar?n?n önündeki iki büyük tehlikeyi vatanda?l?k bilincinden daha yukar?lara ta??y?p, özellikle ilgili ve yetkili tüm birimlerin tabandaki en uç noktas?ndan piramidin tepesindeki en zirve noktaya kadar tüm karar vericilerin ve uygulay?c?lar?n bu iki oda?? hiçbir zaman göz önünden ?rak tutmamalar? gerekir. Birincisi, Rus ekonomik gücünün Türk ekonomisi üzerinde bar??ç?l yollarla kurdu?u devasa hegemonik güç. ?kincisi, Alman ve Amerikan Vak?flar?n?n Türkiye sath?na yay?lm?? yüzlerce noktada her türlü toplumsal dokuyu dejenere etmeye, her türlü etnik ve dinsel farkl?l?klar? manipüle edip yönlendirmeye göre planlam??, kendilerini Sivil Toplum Kurulu?u (asl?nda k?saca NGO veya aç?k ad?yla ‘Non-Governmental Organisation’=Hükümet D??? Kurulu?lar )olarak tan?tan odaklar?n faaliyetleridir.
Ya?anan en son örneklerden hareket ederek konuyu kan?tlar?yla hat?rlatmak gerekirse; iktidara siyasi zeminde güçlü bir muhalefet olu?turamayan odaklar?n, sivil toplum kurulu?u hüviyetinde siyaset yapan önderleri eliyle Alman i?birlikçiler bulduklar?n?, Cumhurba?kan? Gül’ü yarg?layacak düzenekleri/kumpaslar? kurmada YARSAV Ba?kan? Ömer Faruk Emina?ao?lu ile emekli Cumhuriyet Ba?savc?s? Sabih Kanado?lu'nun, Alman Heinrich Böll Vakf? yöneticisi Dr. Jur Engelhardt ve yan?ndaki be? ki?ilik Alman hukukçu ekibiyle Ankara’da bir otelde bulu?up konuyu görü?tükleri bas?na yans?d?.. ve ad? geçen hukukçular, bu bulu?malar?n içeri?ini de?ilse de, bulu?man?n gerçekle?ti?i olgusunu do?rulad?lar.
Di?er dikkat çekmek istedi?im konuya örnek; Rusya ile ekonomik ili?kilerin ne kadar zay?f halkalardan olu?tu?unu görmek için, geçen sezonda Rus gümrükçülerin Türkiye’den sebze, meyve, tekstil gibi ürünleri ta??yan Türk t?rlar?na ç?kard?klar? zorluklar?n do?urdu?u, hesab? hala net olarak dile getirilmeyen milyon dolarl?k kay?plarla, yine Rusya’n?n mutad olarak k?? aylar?nda Ukrayna üzerinden Avrupa’y? “so?ukla terbiye etme” deneylerini hat?rlamak san?r?m yeter de artar bile.
Sözü çok uzatmadan, Say?n Davuto?lu’nun Türkiye’yi bölgesel güçle yetinmeden ta??mak istedi?i küresel güç projeksiyonu, asr?n özlemi olarak hepimizi gururland?r?rken, aya??m?za dolanacak veya pranga vuracak iki bar??ç?l görünümlü, giderek devle?mekte olan iki tehlikenin fark?na var?p, kar?? tedbirlerin al?nmas?na da yine küresel vizyonla kar?? ataklar?n geli?tirilmesi gerekti?ini dü?ünmemiz gerekir.
Elbette bölgesel güç olman?n ç?tas?, kendi etraf?nda bir bar?? havzas? olu?turmaktan geçer. Ama, küresel güç a?amas?n? zorlamaya ba?lad???n?zda bu bar?? havzas?ndaki tüm aktörlerin de gelece?e dönük projeksiyonlar?n? do?ru okumak zorundas?n?z. Ne AB’nin ??mar?k zenginleri Merkel-Sarkozi çiftinin z?rvalar? ne de ABD’nin legal güçlerinin, dünyada giderek prestiji artan Türk misyonunun önünü kesmeleri kolay de?il. Ancak toplumsal dokumuzu dejenere edecek be?inci kol faaliyetleri ile do?acak güvensizlik ortam?nda ya?anacak kaotik yap?; ya da enerji öncelikli gücü ba?ta olmak üzere Türk ekonomik gücünün vazgeçilmez girdilerini tekelinde tutan kom?u küresel güç Rusya ile do?acak bir ç?kar çat??mas?n?n do?uraca?? sonuçlar, ak?lalmaz felaketlere kap? aralayacak boyuta varm?? bulunmaktad?r ki, burada Türkiye’nin ekonomik ba?lant?lar?nda güç da??l?m?n? dikkate almas? gereken bir noktaday?z. Bulundu?umuz co?rafi havzaya güven ve huzur temin etmeye çal???rken kendi güvenli?imize ve huzurumuza kastedecek potansiyel güç birikimlerine kar?? son derece uyan?k olma mecburiyetindeyiz. Elbette Türkiye'nin tarih ve co?rafyas?ndan gelen güç ve kudretle, sadece bölgesel bir güç de?il, küresel bir güç olma ?ans? var. Ancak bu ?ans, kendi ak??? içinde zamana b?rak?lmakla de?il, planlama kadar önemli bir ba?ka koruyucu faktörü de içinde bar?nd?rd??? zaman, gerçekle?me zemini bulacakt?r. Sovyetler Birli?inin da??ld??? 90’l? y?llar?n ba??ndan 2000’lerin ba??na kadar geçen on y?ll?k zaman diliminde, Türkiye’nin b?rak?n neden küresel güç olmamas?n?, bölgesinde bile bir güç olarak esamesinin okunmamas?n?n arka plan?nda yatan gerçeklerden ders ç?karmam?z gerekir.