ABD merkezli sivil toplum örgütü Freedom House, son 15 y?ldan beri bas?nda 'k?smen özgür' olarak niteledi?i Türkiye’yi ilk kez bu sene 'özgür olmayan ülkeler' kategorisine ald?.
D??i?leri Bakan? Ahmet Davuto?lu, Freedom House'un raporunu ele?tirdi. Davuto?lu, "Gazetecilerimiz 'k?smen özgür' denilen ülkelerden de 'özgür' denilen ülkelerden de daha özgür.
Gazetecilerimizin de bu raporu reddetmelerini bekleriz. Dün 1 May?s'ta her türlü yay?n yap?ld?. Dün 1 May?s'ta her türlü yay?n yap?ld?. Ama yurt d???ndan yay?n yapan gazeteciler, Taksim'deki olaylar? göstererek, Türkiye'de gösteri yasa?? varm?? gibi haberler verdi. Türkiye'ye bir alg? operasyonu yap?l?yor. Hamburg'da da benzer olaylar vard?" diye konu?tu.
FREEDOM HOUSE'UN TÜRK?YE RAPORUNDA NELE VAR?
Merkezi Washington'da bulunan sivil toplum kurulu?u Freedom House, "Dünyada bas?n özgürlü?ü" raporunda Türkiye'yi 'k?smen özgür' statüsünden 'özgür de?il' statüsüne dü?ürdü. Raporda, medya üzerindeki siyasi bask?n?n artt???na vurgu yap?l?yor.
Raporda, özellike 2013'teki Gezi Park? protestolar?ndan sonra bas?n üzerindeki siyasi bask?n?n artt??? vemedya sektöründe i?ten at?lmalar?n ya?and??? belirtiliyor.
Türkiye'nin dünya s?ralamas?nda 120'ncilikten 134'üncülü?e geriledi?i raporda, "Önce Gezi Park? protestolar?n? takip eden gazeteciler güvenlik güçleri taraf?ndan hedef al?nd?. Hükümete yönelik yolsuzluk iddialar? ile ilgili haber yapan gazetecilerin i?lerine son verilmesi için bask? uyguland?" deniyor.
Freedom House, "Dünyada Özgürlükler 2014" raporunda da Türkiye'yi ele?tirdi ve “Ba?bakan Recep Tayyip Erdo?an’a kar?? ele?tirilerin en aza indirilmesi için bir dizi strateji uyguland?” dedi.
Dünyada en çok tutuklu gazetecinin Türkiye’de oldu?unu hat?rlatan raporda, “Medya yöneticileri, hükümeti ele?tiren gazetecilerin susturulmamas? halinde çe?itli yapt?r?mlarla tehdit ediliyorlar” ifadesine yer verildi.
Küresel bas?n özgürlü?ü haritas?Raporun Türkiye’de bas?n özgürlü?üne dair bölümü ?u ?ekilde devam ediyor: “Daha birkaç y?l önce Avrupa Birli?i’ne (AB) tam üyelik için ciddi müzakereler yürüten Erdo?an hükümetinin ?imdi bas?n özgürlü?ünün kar??s?nda önemli bir engel oldu?u görülüyor.”
‘Türkiye dünyadan ayr??t?’
Küresel anlamda özgürlüklerin çok fazla geriye gitmedi?ini ifade eden Freedom House, Türkiye’nin ise son raporda en çok gerileme ya?anan ülkeler aras?na girdi?ini söyledi.
Raporda Türkiye’deki durumla ilgili olarak ?u yorumlara yer verildi: “Ba?ta ?stanbul olmak üzere di?er ?ehirlerde de hükümet kar??t? gösterilerin sert biçimde güç kullan?larak bast?r?lmas? ve özel ?irketlere hükümetin çizgisi do?rultusunda hareket etmeleri için bask? yap?lmas?, Türkiye’de özgürlük düzeyinin gerilemesine yol açt?.”
Raporun Avrupa bölgesini ele alan bölümünde, 2013’ün en önemli geli?meleri aras?nda “Erdo?an hükümetini de kapsayan ve giderek t?rmanan yönetim krizi var"deniliyor.
‘Erdo?an art?k daha otoriter'
Raporda, Erdo?an’?n iktidar?n?n ilk y?llar?nda gecikmi? demokratik reformlar? hayata geçirdi?i ve Freedom House raporlar?nda da bu ad?mlardan birçok kez övgüyle bahsedildi?i belirtiliyor.
“Ancak daha sonra kilit öneme sahip kurumlar?n yo?un siyasi bask? alt?nda kalmaya ba?lad??? gözlemlendi” denen raporda, “Bir dizi ‘derin devlet’ davas?nda Türkiye siyaseti için önemli figürlerin hükümeti devirmekle suçland??? görüldü ve bu geli?meler ku?kuyla kar??land?” ifadesine yer veriliyor.
'Zorbaca tepki'
17 Aral?k süreciyle birlikte emniyet ve yarg?daki atamalar?n da ele?tirildi?i Freedom House raporunda, “Erdo?an’a ve yak?n çevresine yöneltilen yolsuzluk suçlamalar?na kar?? verilen tepki ku?kular? daha da art?rd?” vurgusu yap?l?yor.
Dünyada özgürlüklerin durumu
Raporda, küresel anlamda bireysel özgürlüklerin gerilese de genel tablonun çok kötü olmad??? ifade ediliyor.
En vahim geli?melerin ise, M?s?r’da ya?and???na vurgu yap?l?yor ve “Ülkede ilk kez seçimle iktidara gelen Muhammed Mursi’nin eski usül bir askeri darbe ile görevden uzakla?t?r?lmas?na tan?k olundu” deniyor.
Raporda, sadece k?sa bir süre iktidarda kalan Mursi ve Müslüman Karde?ler’in otoriter yakla??mlar?na kar?? “General Sisi ve destekçileri ac?mas?zca harekete geçti” ifadesi yer al?yor.
Freedom House raporuda dikkat çekilen bir di?er ülke ise Suriye. Raporda “Be?ar Esad yönetimi kimyasal silahlar?n iadesi konusunda taahhüdler verse de bu yolla uluslararas? camiay? oyalad? ve zaman kazanmaya çal??t?” deniyor.
Bunun d???nda siyasi anlamda özgürlüklerin geriye gitti?i di?er ülkeler raporda ?u ?ekilde s?raland?: Rusya, Ukrayna, Azerbaycan, Endonezya ve Venezuela.